Skip to main content

Η βιταμίνη D είναι πολύ σημαντική για τον ανθρώπινο οργανισμό. Συγκεκριμένα, η κύρια δράση της είναι να ρυθμίζει τα επίπεδα του φωσφόρου και του ασβεστίου στο αίμα συμβάλλοντας στην υγιή ανάπτυξη των οστών. Επιπρόσθετα, τα τελευταία χρόνια πολλές ερευνητικές εργασίες αποκαλύπτουν τη συσχέτιση της βιταμίνης D με πολλά νοσήματα όπως το άσθμα, την παχυσαρκία, τα αυτοάνοσα νοσήματα, το ανοσοποιητικό σύστημα κλπ.

Τι είναι η βιταμίνη D;

Η βιταμίνη D είναι μια λιποδιαλυτή βιταμίνη. Το ηλιακό φως παρέχει το μεγαλύτερο μέρος της βιταμίνης D που χρειάζεται ο ανθρώπινος οργανισμός. Σε μικρότερες ποσότητες, η βιταμίνη D λαμβάνεται από ορισμένες τροφές όπως τη μαργαρίνη, το συκώτι, τα ιχθυέλαια, τον κρόκο του αυγού, τα εμπλουτισμένα δημητριακά και γαλακτοκομικά προϊόντα. 

Τι συμπτώματα μπορεί να προκαλέσει η έλλειψη βιταμίνης D στα παιδιά;

Η έλλειψη βιταμίνης D στα μωρά μπορεί να προκαλέσει σκελετικές ανωμαλίες και κοντό ανάστημα. Συγκεκριμένα, μπορεί να οδηγήσει σε μια κατάσταση που ονομάζεται ραχίτιδα (rickets). Τι σημαίνει αυτό; Tα οστά των παιδιών δεν είναι στέρεα όσο πρέπει, με αποτέλεσμα να παρατηρούνται παραμορφώσεις των οστών.  

Τα συμπτώματα της ραχίτιδας μπορεί να είναι τα ακόλουθα: η καθυστέρηση της οδοντοφυΐας, η κρανιόφθιση δηλαδή παρατηρείται μαλάκυνση στο πίσω τμήμα του κρανίου (το ινιακό οστό), καθώς και η μεγάλη πρόσθια πηγή (το μαλακό κομμάτι στην κορυφή του κεφαλιού) που καθυστερεί να κλείσει (συνήθως κλείνει στους 15-18 μήνες). Η έλλειψη καθώς και η ανεπάρκεια της βιταμίνης D είναι σημαντικό να αντιμετωπίζονται για την υγιή ανάπτυξη των οστών. Αξίζει να σημειωθεί ότι μπορεί να υπάρχουν παιδιά με ανεπάρκεια βιταμίνης D που δεν εμφανίζουν κανένα από τα παραπάνω συμπτώματα.

Κάποια παιδιά έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφανίσουν έλλειψη βιταμίνης D. Όπως:

  • Παιδιά της μαύρης φυλής. 
  • Παιδιά που ζουν σε περιοχές χωρίς ή χαμηλή ηλιοφάνεια. 
  • Βρέφη που θηλάζουν και δεν λαμβάνουν συμπληρωματικά βιταμίνη D. 
  • Παιδιά με χρόνια νοσήματα που παρουσιάζουν ανεπαρκή απορρόφηση του λίπους όπως: η νόσος του Crohn, η κοιλιοκάκη, η κυστική ίνωση. 
  • Παιδιά που λαμβάνουν χρόνια φαρμακευτική αγωγή με τα αντιεπιληπτικά φάρμακα φαινυτοίνη ή φαινοβαρβιτάλη (αυξάνουν τις ανάγκες σε βιταμίνη D) 
  • Παιδιά που λαμβάνουν χρόνια γλυκοκορτικοειδή (ανταγωνίζονται τη βιταμίνη D στη μεταφορά του ασβεστίου). 
  • Παιδιά με χρόνια ηπατική ή νεφρική ανεπάρκεια. 
  • Πρόωρα βρέφη. 

Ποια χρειάζονται βιταμίνη D;

  • Βρέφη που θηλάζουν αποκλειστικά (400 IU/την ημέρα) ή βρέφη που θηλάζουν μερικώς μέχρι να λαμβάνουν ποσότητα ενός λίτρου γάλα εμπλουτισμένο με βιταμίνη D ή εμπλουτισμένα δημητριακά με βιταμίνη D.  
  • Πρόωρα βρέφη. 
  • Παιδιά με χρόνια νοσήματα που μπορεί να σχετίζεται με έλλειψη βιταμίνης D. 
  • Όλοι οι αρμόδιοι διεθνείς παιδιατρικοί φορείς συστήνουν τη συμπληρωματική χορήγηση βιταμίνης D σε δόση 400 IU/την ημέρα, κατά τη διάρκεια του πρώτου έτους ζωής εφόσον κρίνεται απαραίτητο από το ιστορικό. Η συμπληρωματική χορήγηση μετά την ηλικία του πρώτου χρόνου ζωής, εξαρτάται από τη χώρα που κατοικεί (εάν υπάρχει αρκετή ηλιοφάνεια) το παιδί, το χρώμα του δέρματος και την ύπαρξη παραγόντων κινδύνου για ανεπάρκεια βιταμίνης D. 

Συνήθεις ερωτήσεις

1

Πρέπει να γίνεται έλεγχος στα παιδιά για έλλειψη βιταμίνης D;
Δεν υπάρχει λόγος να γίνεται έλεγχος σε όλα τα παιδιά για έλλειψη βιταμίνης D. Σύμφωνα με τις τελευταίες οδηγίες όλων των αρμόδιων διεθνών οργανισμών, έλεγχος για έλλειψη ή ανεπάρκεια βιταμίνης D χρήζει να γίνεται μόνο στις ομάδες υψηλού κινδύνου που αναφέρθηκαν πιο πάνω ή όταν υπάρχει κλινική συμπτωματολογία συμβατή με έλλειψη βιταμίνης D.
2

Πώς γίνεται ο έλεγχος για έλλειψη βιταμίνης D;
Η διάγνωση της έλλειψης βιταμίνης D γίνεται με τη μέτρηση της 25-ΟΗ βιταμίνης D στο αίμα. Προς το παρόν, δεν είναι πλήρως τεκμηριωμένες οι φυσιολογικές τιμές της 25-ΟΗ βιταμίνης D για τα παιδιά.
3

Βεβαιωθείτε ότι το παιδί σας λαμβάνει τροφές πλούσιες σε βιταμίνη D.
Γράφει ο Δρ. Αδάμος Χατζηπαναγή, Παιδίατρος σε συνεργασία
με τη Δρ. Ελισάβετ Ευσταθίου, Παιδίατρος.